نحوه نام گذاری IOS سیسکو

IOS سوئیچ سیسکو، یک سیستم عامل هوشمند، قدرتمند و انحصاری انواع دستگاه های کمپانی Cisco میباشد، که توان ارائه سرویس های مدیریتی، امنیتی، voip و… را دارد. همانطور که قبلا در مقالات گذشته اشاره کردیم تجهیزاتی مانند: روتر و سوئیچ های شبکه جدید دارای یک سیستم عامل هستند که در اصطلاح به آن IOS یا Internetwork Operating System گفته می شود، در مقاله نحوه نام گذاری IOS سیسکو قصد داریم تا شما را با این سیستم عامل که در قالب یک فایل معمولا داخل حافظه Flash  در روترها و سوئیچ های شبکه مشاهده میشود صحبت کنیم.

به طور کلی برای کنترل و تنظیم IOS سیسکو محیط ترمینال یا خط فرمان (CLI-command line interface) در اختیار کاربر قرار داده میشود که با نوشتن و اجرای command ها دستورات سیسکو  بر روی ios میتوان دستگاه های سیسکو را تنظیم کرد. البته میتوان به کمک برخی از نرم افزارها مانند CCP و SDM، دسترسی های گرافیکی به IOS داشت.

ورژن های گوناگون IOS سیسکو:

بعد از نصب IOS توسط شرکت سیسکو ، فایلی به صورت image ارسال می شود. که سبب نصب آسان میشود و میتوان این فایل image را به راحتی دانلود کرد و بر روی روتر و یا سوئیچ سیسکو کپی و دستگاه را طوری تنظیم کنید که از روی فایل image جدید بوت شود.

زمانی که نیاز به نسخه جدیدتری می شد، فایل image جدید را دانلود و دیگر هیچ مکانیزمی برای patch کردن و bug fix وجود نخواهد داشت. بعد از به وجود آمدن سیسکو برای هر یک از مدل های IOS یک image هم به وجود می آید، که این image در هر ورژن متفاوت است. قابل ذکر است برای هر دستگاه امکانات، IOS های متفاوتی وجود دارد.

یعنی بر اساس مدل IOS مورد نیاز، لیست قیمتی متفاوتی هم وجود خواهد داشت. مثلا اگر بخواهید تنظیمات VPN را راه اندازی کنید نیاز به امکانات security feature دارید و اگر بخواهید تلفن VoIP راه اندازی کنید مدل IOS شما باید از امکانات Voice feature پشتیبانی کند.

بیشتر بخوانید: نحوه آپدیت IOS سوئیچ سیسکو

نحوه نام گذاری IOS سیسکو:

بخش اول یا (Hardware)

بخش اول عبارت های IOS مدل دستگاهی است که IOS رو پشتیبانی می کند. به عنوان مثال روتر 3640 یا 3725. یعنی این دو مدل دستگاه از IOS سیسکو پشتیبانی میکند. البته باید این نکته را درنظر داشته باشید که برخی از IOS ها را میتوان برای روترهای مشابه سیسکو هم استفاده کنیم. مثلا  IOS مدل 2821، مدل روتر 2821 را نیز پشتیبانی میکند.

بخش دوم یا (Image Designation)

این بخش قابلیت نمایش IOS ای که به صورت اختصاری برای همان دستگاه است را بیان میکند. به عنوان مثال منظور از entbase همان عبارت Entrerprise base است. در ادامه به بررسی چند تا از رایج ترین قابلیت های IOS را شرح میدهیم.

• IPBase: این IOS دارای قابلیت های اصلی و حداقل قابلیت های یک روتر را می باشد. برای مثال IOS با قابلیت Enterprise Base دارای توانمندی های قدرتمند و همچنین قابلیت پشتیبانی از پروتکل های IPX و AppleTalk را دارد.
• IPServices: این IOS دارای توانمندی های EIGRP/OSPF ،BGP ،GLBP ،QoS ،NAT ،HA ،VRF-lite,Netflow ،Advance Multicast میباشد.
• Advanced IP Services: این IOS ها علاوه بر توانمندی های EIGRP/OSPF ،BGP ،GLBP ،QoS ،NAT ،HA ،VRF-lite ،Netflow ،Advance Multicas دارای توانمندی های دیگری مانند: IP v6 و توانمندی های پیشرفته امنیتی میباشند.
• EnterpriseServices: این IOS دارای توانمندی های IOS های SP Services ،Enterprise Base ،Ipvoice می باشند.
• Advanced Enterprise Services: یک IOS کامل با همه توانمندی های قدرتمند می باشد.
• IPVoice: این نوع IOS  دارای توانمندی های از قبیل VoIP ،VoFR ،IP Telephony میباشد.
• Advanced Security: این IOS دارای توانمندی های IOS Firewall، IDS، IPSec، ۳DES Enc VPN، SSH می باشند
• SP Services: این IOS دارای قابلیت هایی از قبیل MPLS ،SSH ،ATM ،VoATM می باشند.
• EnterpriseBase: این IOS دارای توانمندی های IOS های SP Services ،Enterprise Base ،Ipvoice می باشند.

بیشتر بخوانید: معرفی انواع Cisco IOS و نحوه انتخاب لایسنس

بخش سوم یا (Memory Location)

در این قسمت فرض را بر این بنا میگذاریم که نام IOS سیسکو، c3725-entbase-Mz.123-2.T.bin می باشد. حرف اول بخش سوم یعنی حرف M، محل قرارگیری IOS سیسکو را مشخص می کند و بخش دوم یعنی حرف Z نوع فشرده سازی را مشخص میکند.

• M : در حافظه RAM قرار میگیرد.
• r :  در حافظه ROM قرار میگیرد.
• f :  در حافظه Flash قرار میگیرد.
• i : محل قرار گیری ios  است که هنگام بوت و اجرای دستورات تغییر می کند.

بخش چهارم (Compression Format)

در ادامه بخش قبلی ما همچنان فرض بر این نام c3725-entbase-mZ.123-2.T.bin میگذاریم، بخش چهارم عبارت یعنی Z را در نظر می گیریم.

• Z: فشرده سازی Zip
• X: فشرده سازی mzip
• w: فشرده سازی با الگوریتم STAC
• i: محل قرار گیری ios در هنگام بوت و اجرای دستورات تغییر می کند.

بخش پنجم (Digital Signature Indicator)

بخش پنجم مربوط به نگارش IOS است که به 2 دسته تقسیم میشوند:

1. Major Release
2. Minor Release

مثلا c3725-entbase-mz.123–2.T.bin

• Major Release : نگارش 123
• Minor Release : عدد 2 داخل پرانتز، نگارش مربوط به این IOS رو تعیین می کند.

بخش ششم (New Feature Release)

بخش ششم در c3725-entbase-mz.123-2.T.bin حرف T است و ویژگی ها و خصوصیات IOS به ما نشون می دهد.

• T: بیانگر اضافه شدن یکسری ویژگی های جدید میباشد.
• S: برخی ویژگی های امنیتی اضافه شده یا برخی نواقص امنیتی برطرف شده است.
• E: بیانگر طراحی IOS برای سازمان های بزرگ و Enterprise میباشد.

تا اینجای مقاله نحوه نام گذاری IOS سیسکو را فرا گرفته اید در اینجا با یک مثال از IOS دستگاه های سیسکو نام گذاری آن را تحلیل می کنیم و مشاهده می کنید که هر یک از قسمت ها دارای چه معنایی هستند.

1. نام دستگاه c1900: نام دستگاهی که تصویر روی آن اجرا می شود . در این مثال، یک روتر سیسکو 1900 است.
2. universalk9: تعیین تصویر را مشخص می کند. دو نام گذاری برای ISR G2 عبارتند: از universalk9 و universalk9_npe. Universalk9_npe حاوی رمزگذاری امن نیست و برای کشورهایی با محدودیت رمزگذاری در نظر گرفته شده است. ویژگی ها توسط مجوزها کنترل می شوند و می توانند به چهار بسته فناوری تقسیم شوند: پایگاه IP، امنیت، ارتباطات یکپارچه و داده ها.
3. MZ: نشان می دهد که تصویر در کجا اجرا می شود و آیا فایل فشرده شده است یا خیر. در این مثال “mz” نشان می دهد که فایل از RAM اجرا می شود و فشرده شده است.
4. SPA: نشان می دهد که فایل به صورت دیجیتالی توسط سیسکو امضا شده است.
5. 152-4.M3: فرمت نام فایل تصویر 15.2 (4) M3 را مشخص می کند. این نسخه IOS است که شامل شماره های نسخه اصلی، نسخه ثانویه، نسخه تعمیر و نگهداری و مجموعه تعمیر و نگهداری است. M نشان می دهد که یک نسخه تعمیر و نگهداری توسعه یافته است.
6. bin: پسوند فایل را نمایش میدهد که این پسوند نشان می دهد این یک فایل باینری اجرایی است.